Ákvörðun um skyndifriðun menningarminja

Minjastofnun Íslands hefur ákveðið að skyndifriða þann hluta Víkurkirkjugarðs sem er innan byggingareits Lindarvatns á Landssímareit í Reykjavík. Í 20. gr. laga um menningarminjar nr. 80/2012 kemur fram að  Minjastofnun Íslands getur ákveðið skyndifriðun menningarminja sem hafa sérstakt menningarsögulegt, vísindalegt eða listrænt gildi, en hafa þó ekki verið friðlýstar eða njóta lögbundinnar friðunar, sé hætta á að minjunum verði spillt, þær glatist eða gildi þeirra rýrt á einhvern hátt.

Ástæða skyndifriðunar er eftirfarandi:

Um er að ræða austasta hluta hins forna Víkurkirkjugarðs eins og hann var er garðurinn var aflagður árið 1838, telst hann til fornminja sem kirkjugarður og sem minjastaður sem tengist siðum og venjum. Minjastofnun Íslands lagði til við mennta- og menningarmálaráðherra friðlýsingu Víkurgarðs að lóðarmörkum lóðarinnar Thorvaldsenstræti 4-6, með bréfi dagsettu 3. desember 2018.

Ákvörðun þessi felur í sér að lagt er til að friðlýsingarsvæðið verði stækkað. Ljóst er af samskiptum við lóðarhafa í lok desember 2018 að þeir hafa ekki hug á að breyta inngangi hótelsins eins og Minjastofnun hafði lagt til og hafði ástæðu til að ætla að hefði verið samþykkt. Þess í stað eru nú mögulega áform um tvo innganga sem vísa að Víkurgarði og ljóst að ætlunin er að nýta garðinn sem aðkomusvæði hótelsins. Slíkt er algerlega óásættanlegt af hálfu Minjastofnunar Íslands eins og ítrekað hefur komið fram á fundum og í erindum til lóðarhafa.

Skyndifriðun tók gildi þann 8. janúar 2019 þegar Minjastofnun Íslands tilkynnti öllum hlutaðeigandi aðilum um ákvörðun sína. Ákvörðun er bindandi eftir að tilkynning um hana er komin til aðila og gildir í allt að sex vikur. Ráðherra ákveður hvort friðlýsa skuli viðkomandi menningarminjar áður en skyndifriðun lýkur að fenginni tillögu Minjastofnunar Íslands.

Meðan á skyndifriðun stendur gilda reglur um friðlýsingu og eru allar framkvæmdir á umræddu svæði óheimilar.