Friðlýsing þriggja húsa

Forsætisráðherra hefur að tillögu Minjastofnunar Íslands friðlýst eftirtalin hús:

Friðlýsingin tekur til innréttinga í anddyri, forsal og bíósal.

Tillögu að friðlýsingu fylgdi eftirfarandi rökstuðningur:

Kvikmyndahúsið Bæjarbíó var innréttað á árunum 1942-1943 af Sigmundi Halldórssyni húsameistara, höfundi hússins að Strandgötu 6, og Skarphéðni Jóhannssyni húsgagnaarkitekt. Það var tekið í notkun 10. janúar 1945. Mjög var vandað til hönnunar bíósins á sínum tíma. Ekki aðeins er það eina kvikmyndahúsið frá miðri 20. öld sem varðveist hefur í upphaflegri mynd heldur er þar að finna innréttingu sem einn helsti frumherji í stétt íslenskra húsgagnaarkitekta átti þátt í að móta og útfæra. Við faglega endurgerð bíósalarins fyrir um áratug voru upphaflegar teikningar Skarphéðins hafðar sem fyrirmynd jafnframt því sem kappkostað var að halda í veggmyndir og önnur sérkenni sem gefa bíóinu sögulegt gildi. Miklu var til kostað við endurgerð bíósins. Má nefna að kvikmyndasýningavélar eins og þær sem voru í bíóinu frá upphafi voru gerðar upp þannig að hægt yrði að sýna kvikmyndir eins og gert var þegar bíóið hóf starfsemi sína 1945. Í Bæjarbíói er nú varðveitt upprunalegt verklag við kvikmyndasýningar sem alls staðar á landinu hefur verið aflagt.

Friðlýsingin nær til ytra borðs og innréttinga hússins.

Tillögu að friðlýsingu fylgdi eftirfarandi rökstuðningur:

Sumarhús Einars Jónssonar myndhöggvara er byggt í fjóstóft gamla bæjarins á Galtafelli í Hrunamannahreppi. Það er lítil en afar sérstök bygging, timburhús með krossreistu þaki á háum sökkli. Innan dyra sem utan endurspeglar það hugarheim listamannsins enda er húsið að mestu leyti hans sköpunarverk, auk þess að vera meðal elstu sumarhúsa landsins sem varðveist hafa. 

Friðlýsingin tekur til ytra borðs og innréttinga sem varðveist hafa í húsinu.

Tillögu að friðlýsingu fylgdi eftirfarandi rökstuðningur: